พาณิชย์อ์อิเล็คทรอนิคส์ คืออะไร

แนวโน้มเศรษฐกิจใหม่ที่เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาท ทำให้ทุกธุรกิจต้องปรับตัวหันมาใช้เทคโนโลยีเพื่อการติดต่อสื่อสารและการค้าเพิ่มมากขึ้น
• การล่มสลายของธุรกิจดอทคอม
• โรคซาร์ทำให้การค้าออนไลน์ของฮ่องกงเติบโตขึ้นกว่า 20%
• การสั่งซื้อหนังสือแฮรี่ พอตเตอร์เล่ม 5 ทำให้ยอดการซื้อสินค้าผ่านเว็บไซต์อะเมซอนดอทคอมสูงเป็นประวัติการณ์ ถึง 1 ล้านเล่มจากกระแสข่าวเหล่านี้ ได้เกิดคำๆหนึ่งที่เข้ามาเกี่ยวข้องและเป็นชื่อที่คุ้นหู และรู้จักกันอย่างทั่วไป ก็คือ e-commerce หรือ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ แต่อย่างไรก็ตาม ยังมีคนจำนวนมากที่ยังมีความเข้าใจคลาดเคลื่อน และยังไม่เห็นความสำคัญในการใช้ e-commerce นี้เป็นเครื่องมือทางการค้า โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ในไทยความสำคัญของ e-commerce ต่อ SMEsในโลกของการค้าที่เป็นอยู่ในปัจจุบันนั้น มีการแข่งขันกันอย่างรุนแรง เพราะเป็นยุคแห่งการค้าไร้พรมแดน เป็นยุคของสังคมข่าวสารที่เชื่อมโยงกันได้ทั่วโลก ทำให้ผู้ประกอบการต้องมีความตื่นตัว ในการปรับตัวให้มีขีดความสามารถในการแข่งขันเพิ่มขึ้น ทั้งด้านการผลิต การจัดการ การตลาด การเงิน และด้านอื่นๆที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs: Small and Medium Enterprise) ของไทย จะต้องให้ความสำคัญในเรื่องนี้เป็นอย่างมาก ซึ่งในช่วงเวลาที่ผ่านมานั้น SMEs ไทยได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐฯและภาคเอกชน เพื่อพัฒนาศักยภาพให้เพิ่มสูงขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการสนับสนุน ด้านการ อบรม สัมมนาให้
ความรู้ต่างๆที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนการให้คำปรึกษาแนะนำต่างๆ ซึ่งการช่วยเหลือดังกล่าวนี้ ก็สามารถเพิ่มศักยภาพของ SMEs ไทยได้ แต่อย่างไรก็ตาม SMEs ไทย ก็จะต้องช่วยเหลือตนเอง ในการปรับกระบวนบริหารการจัดการของธุรกิจตัวเอง ให้สามารถแข่งขันในตลาดการค้าได้ ซึ่งวิธีการหนึ่งในการปรับตัว ที่ SMEs ไทยใช้อยู่ คือการหาตลาดเพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็นตลาดภายในประเทศหรือตลาดต่างประเทศก็ตาม ซึ่งเครื่องมือในการช่วยจัดการด้านการตลาดอย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่า
ความหมายของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ (e-commerce )ในการให้ความหมายของ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ นั้น ได้มีหลายองค์กรกำหนดนิยามอยู่หลายความหมาย แต่ยังไม่มีคำจำกัดความใดเป็นที่ยอมรับโดยทั่วไป ตัวอย่างคำจำกัดความของ
หลายๆ องค์กร มีดังต่อไปนี้
• พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ คือ การดำเนินธุรกิจโดยใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ (ECRC Thailand, 1999)
• พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ คือ การผลิต การกระจาย การตลาด การขายหรือการขนส่งผลิตภัณฑ์
และบริการโดยใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ (WTO,1998)
• พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ คือธุรกรรมทุกประเภทที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมเชิงพาณิชย์ ทั้งในระดับ
องค์กรและส่วนบุคคล บนพื้นฐานของ การประมวลและการส่งข้อมูลดิจิตอลที่มีทั้งข้อความ
เสียงและภาพ (OECD, 1997)
• พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ คือการทำธุรกิจทางอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งขึ้นอยู่กับการประมวลและการส่ง
ข้อมูลที่มีข้อความ เสียงและภาพ ประเภทของ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงการขายสินค้าและ
บริการด้วยสื่ออิเล็กทรอนิกส์, การขนส่งผลิตภัณฑ์ที่เป็นเนื้อหาข้อมูลแบบดิจิตอลในระบบ
ออนไลน์, การโอนเงินแบบอิเล็กทรอนิกส์,การจำหน่ายหุ้นทางอิเล็กทรอนิกส์ , การประมูล,
การออกแบบและวิศวกรรมร่วมกัน, การจัดซื้อ จัดจ้างของภาครัฐ, การขายตรง, การให้บริการ
หลังการขาย ทั้งนี้ใช้กับสินค้า และบริการ รวมทั้งกิจการทั่วไป (European Union, 1997)
จากคำจำกัดความต่างๆข้างต้น สามารถให้ความหมายที่เข้าใจง่ายดังนี้
พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ หรือ e-commerce หมายถึงการทำธุรกรรมซื้อขายโดยผ่านสื่อ
อิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งมีตัวอย่างของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ดังนี้
• การสั่งพิซซ่าทางโทรศัพท์
• การจองบัตรชมภาพยนตร์ผ่านโทรศัพท์มือถือ
• การส่งข้อมูลใบขนสินค้าให้กรมศุลกากรผ่านระบบ EDI (Electronic Data Interchange)
• การซื้อหนังสือทางอินเทอร์เน็ตจากเว็บไซต์ Amazon.com
• การเสนอขายสินค้าทางอีเมล์ (E-mail)
แต่ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ที่ได้รับความนิยมและสามารถสร้างธุรกรรม การซื้อขาย ให้
สามารถดำเนินการครบวงจรตั้งแต่การสั่งซื้อสินค้า ตลอดจนการชำระเงิน หรือบางกรณีสามารถส่ง
สินค้าให้กับผู้ซื้อได้เลย ให้เสร็จสิ้นภายในขั้นตอนเดียว คือพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ผ่านทาง
อินเทอร์เน็ต ดังนั้นเนื้อหาของ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ในเอกสารเล่มนี้ จะเป็นรูปแบบการค้าผ่าน
อินเทอร์เน็ตเท่านั้น ซึ่งมีความหมายสามารถสรุปได้ดังนี้